Επάγγελμα Διαμεσολαβητής

Η Διαμεσολάβηση αποτελεί μια αποτελεσματική εξωδικαστική μέθοδος επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, βασιζόμενη σε μια δομημένη διαδικασία με κύρια χαρακτηριστικά την εμπιστευτικότητα και την ιδιωτική αυτονομία. Ο Διαμεσολαβητής αναδεικνύεται ως ουδέτερος τρίτος, επαρκώς εκπαιδευμένος, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του διευκολυντή μεταξύ δύο ή περισσότερων μερών προκειμένου να επιλύσουν τις διαφορές τους χωρίς την ανάγκη νομικής επέμβασης.

Ο Διαμεσολαβητής, ως εξειδικευμένος επαγγελματίας, φέρει την ευθύνη για τη σωστή διεξαγωγή της Διαμεσολάβησης, εξασφαλίζοντας ότι η διαδικασία εξελίσσεται με διαφάνεια και διασφαλίζοντας τον σεβασμό των αρχών της ανεξαρτησίας, της ουδετερότητας, της αμεροληψίας και της ευθυδικίας, σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο.

Ο Διαμεσολαβητής επεμβαίνει με τον σκοπό να διευκολύνει τον διάλογο μεταξύ των εμπλεκομένων μερών, ενθαρρύνοντάς τα να επικοινωνήσουν ανοιχτά και ειλικρινά. Ουσιαστικά, η Διαμεσολάβηση εντάσσεται στο πλαίσιο της αποκαταστατικής δικαιοσύνης, αποσκοπώντας στην εξεύρεση αμοιβαία ικανοποιητικής συμφωνίας μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών.

Η συνεργασία ανάμεσα στα μέρη προς επίλυση των διαφορών διευκολύνεται από την εμπλοκή του Διαμεσολαβητή, που δρα ως καθοδηγητής και διασφαλίζει την επίτευξη ενός εποικοδομητικού αποτελέσματος.

Εκπαίδευση Διαμεσολαβητή

Σύμφωνα με τον νόμο 4640/2019 προϋπόθεση για να γίνει κάποιος Διαμεσολαβητής είναι η κατοχή  πτυχίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ή ισότιμου τίτλου σπουδών φορέα αναγνωρισμένου κύρους της αλλοδαπής). Εν συνεχεία θα πρέπει να εκπαιδευτεί σε έναν αναγνωρισμένο φορέα κατάρτισης. Στη συνέχεια οφείλει να συμμετάσχει σε προφορικές και γραπτές εξετάσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Οι διαπιστευμένοι διαμεσολαβητές εγγράφονται στα Μητρώα του Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Ο Διαμεσολαβητής δεν είναι ούτε δικαστής ούτε δικηγόρος. Δεν επιβάλλει λύσεις όπως ο δικαστής και δεν παρέχει νομικές συμβουλές. Η απαραίτητη παρουσία των νομικών παραστατών των μερών εξασφαλίζει ότι δεν θα υπογραφούν συμφωνίες με νομικές πλημμέλειες.  Διασφαλίζει ότι τα μέρη θα εκπροσωπηθούν επαρκώς και ότι θα προστατευθούν τα συμφέροντά τους. 

Συνήθως η προσέγγιση (ο ρόλος) του δικηγόρου είναι να πείσει την άλλη πλευρά για τα δικαιώματα του πελάτη του. Η παράθεση όμως των νομικών επιχειρημάτων είναι για τις δικαστικές αίθουσες. Στη διαμεσολάβηση προτεραιότητα είναι να επικοινωνήσουν τα  μέρη ουσιαστικά. Μέσα σε πλαίσιο εμπιστοσύνης με σεβασμό και ειλικρινές ενδιαφέρον να καταλήξουν σε συμφωνία αποδεκτή και επωφελή για όλους τους εμπλεκόμενους.

Οι συγκρούσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος όλων των διαπροσωπικών σχέσεων. Η ανεξέλεγκτη κλιμάκωσή τους όμως οδηγεί σε καταστροφικές συνέπειες όπως, ψυχοφθόρες και πολυδάπανες δικαστικές διαμάχες που σε πολλές περιπτώσεις χρειάζονται μήνες ή χρόνια μέχρι να ολοκληρωθούν. Το κλειδί στην επίλυση συγκρούσεων είναι η επικοινωνία. Οι άνθρωποι νιώθουν σημαντικοί όταν αντιληφθούν ότι ακούγονται. Στη διαμεσολάβηση οι συγκρούσεις είναι ευκαιρία για πρόοδο και εξέλιξη. Μέσα από την αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ των μερών επέρχεται η αποκατάσταση και η διατήρηση των σχέσεων μελλοντικά.

Διαμεσολαβητής: Δεξιότητες και τεχνικές

Ο Διαμεσολαβητής αποτελεί καίριο παράγοντα στην επιτυχή διευθέτηση διαφορών, διαθέτοντας ειδικές δεξιότητες και τεχνικές που απαιτούνται για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας και της έκφρασης συναισθημάτων των μερών που εμπλέκονται. Μεταξύ αυτών των δεξιοτήτων περιλαμβάνονται η ενεργητική ακρόαση, η ενσυναίσθηση, η εποικοδομητική ανατροφοδότηση, καθώς και η ικανότητα χτίσιμου και διατήρησης σχέσης εμπιστοσύνης. Αυτές οι δεξιότητες αποτελούν ουσιαστικά εργαλεία που επιτρέπουν στον Διαμεσολαβητή να δημιουργήσει ένα αποδοτικό περιβάλλον επίλυσης διαφορών.

Επιπλέον, η διαμεσολάβηση αναδεικνύει το διεπιστημονικό της χαρακτήρα, αφού συνδέεται άμεσα με ποικίλα πεδία των κοινωνικών επιστημών, όπως η ψυχολογία, η κοινωνιολογία, και οι πολιτικές επιστήμες. Το εύρος των δεξιοτήτων που απαιτούνται καταδεικνύει την ανάγκη για έναν Διαμεσολαβητή να είναι ευαισθητοποιημένος στις διάφορες πτυχές της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Συγκεκριμένα, οι διαπραγματευτικές ικανότητες, η κατανόηση της ανθρώπινης ψυχολογίας, και η ικανότητα διαχείρισης συγκρούσεων αναδεικνύονται ως κρίσιμα στοιχεία για την αποτελεσματική διαμεσολάβηση. Σε κάθε περίπτωση, ο Διαμεσολαβητής πρέπει να καλλιεργήσει αυτές τις ικανότητες προκειμένου να διασφαλίσει μια ολοκληρωμένη και επιτυχή διαδικασία διαμεσολάβησης.

Στον πολυσύνθετο χώρο της διαμεσολάβησης, είναι σημαντικό να αντιληφθούμε πως ο Διαμεσολαβητής δεν περιορίζεται μόνο στη νομική επιστήμη, αλλά αναδύεται ως συνδετικός κρίκος μεταξύ διαφόρων πεδίων, καταλήγοντας σε επιτυχημένες λύσεις που χρησιμοποιούν εργαλεία από διάφορες επιστήμες. Συνοψίζοντας, η διαμεσολάβηση διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην επίλυση διαφορών, ενώ ο διαμεσολαβητής, ως ειδικός του τομέα, αναδεικνύει το διεπιστημονικό χαρακτήρα της διαδικασίας. Παράλληλα, η εφαρμογή της διαμεσολάβησης επιτρέπει σε επιτυχημένους διαμεσολαβητές να προέρχονται από διάφορα επιστημονικά υπόβαθρα, συμπεριλαμβανομένων οικονομολόγων, μαθηματικών, και μηχανολόγων, αποδεικνύοντας την ποικιλομορφία και την ευελιξία του πεδίου.

Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει και ο συγγραφέας Rolf Dobelli, «εάν αναθέσετε σε έναν ειδικό να βρει λύση στο πρόβλημα σας, μην περιμένετε την καλύτερη λύση. Περιμένετε απλώς μία προσέγγιση που μπορεί να λύσει το ζήτημα σας με τα εργαλεία ενός ειδικού».